Bảo ôn là gì?
Bảo ôn-cách nhiệt là một thuật ngữ chuyên ngành được sử dụng rất phổ biến trong các lĩnh vực như điện lạnh, cơ khí, chế tạo máy hay xây dựng nhằm mục đích điều hòa nhiệt độ cho không gian của một công trình.
Việc sử dụng các loại vật liệu bảo ôn hay tích hợp chúng vào trong các sản phẩm giúp gia tăng đáng kể độ bền cũng như tăng cường khả năng lan truyền hoặc thất thoát nhiệt độ, giúp công trình không bị ảnh hưởng bởi các tác nhân bên ngoài và luôn duy trì được công năng vốn có (như giữ lạnh, làm mát…).
Vật liệu bảo ôn là gì?
- Vật liệu bảo ôn – cách nhiệt được xem là một phần không thể thiếu xu thế để đạt được hiệu suất năng lượng tối ưu trong quá trình hoạt động của các hệ thống làm lạnh, làm mát hay thậm chí là chống nóng cho những kiến trúc xây dựng có quy mô lớn. Các loại vật liệu này có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kiểm soát điều kiện nhiệt độ môi trường bên trong công trình. Vì thế, nó sẽ giúp giảm thiểu năng lượng vận hành của hệ thống hay tòa nhà và tiết kiệm được các khoản chi phí không hề nhỏ như hệ thống sưởi hoặc làm mát.
- Vật liệu bảo ôn – cách nhiệt sẽ gia tăng hiệu năng nhiệt tại các bề mặt của các hệ thống hay tòa nhà, nơi trực tiếp tiếp xúc với môi trường bên ngoài bằng cách giúp giảm lượng nhiệt nhận vào trong điều kiện thời tiết nóng cũng như giảm lượng nhiệt tỏa ra khi thời tiết lạnh hơn.
Phân loại vạt liệu bảo ôn
Có rất nhiều loại vật liệu bảo ôn – cách nhiệt được mua bán trên thị trường hiện nay. Tuy nhiên, ta có thể phân loại chúng dựa trên những hợp chất và thành phần cấu tạo nên sản phẩm cuối cùng cho người dùng sử dụng. Trong giới hạn bài viết này, Gỗ Việt Pro xin được giới thiệu với các bạn 3 loại vật liệu cách nhiệt đang được sử dụng rộng rãi nhất ở thời điểm hiện tai
- Sợi thủy tinh (Fiberglass): có lẽ đây chính là thành phần phổ biến nhất được sử dụng trong các sản phẩm vật liệu cách nhiệt trên thị trường hiện nay. Lợi thế lớn nhất của loại vật liệu này chính là giá thành vì nó rẻ hơn mọi chất liệu khác xét trên phương diện chi phí và hiệu năng về nhiệt. Một ưu điểm khác là chất liệu này cũng không cháy. Chất liệu này được tạo nên bằng cách đan các sợi thủy tinh mảnh lại với nhau. Tuy nhiên, bạn cần phải đảm bảo những trang bị bảo hộ cần thiết khi lắp đặt loại chất liệu này vì bột cũng như các mảnh nhỏ của thủy tinh có thể được hình thành trong quá trình sản xuất có thể gây hại tới da, mắt hay thậm chí là phổi.
- Bông cách nhiệt / Bông khoáng (Mineral Wool): xuất hiện trong một số sản phẩm bảo ôn. Loại chất liệu này có thể được cấu thành từ những sợi thủy tinh mỏng có nguồn gốc từ thủy tinh tái chế hay từ một loại khoáng chất có tên gọi là bazan (phổ biến ở Tây Nguyên nước ta). Vật liệu này có thể xuất hiện ở hai dạng rắn (vón như đất sét) hoặc lỏng xốp. Vì không có phụ gia được thêm vào trong quá trình sản xuất, chất liệu này không thể chống cháy.
- Polystyrene: Là một dạng Polime tổng hợp bởi quá trình trùng hợp Styrene, một loại vật liệu xây dựng được sử dụng để sản xuất nhiều loại sản phẩm nhựa. Chất liệu này hay được sử dụng với sự kết hợp của chất màu, phụ gia và các hình thức khác của nhựa để sản xuất hàng hóa như các thiết bị điện tử hay phụ tùng xe.
Lí do cần bảo ôn đường ống
Bọc đường ống là một trong những khâu quan trọng khi thi công lắp đặt đường ống HVAC trong hệ thống cơ điện. Việc bọc bảo ôn cách nhiệt tốt cho một hệ thống lạnh, hệ thống cấp nhiệt nóng sẽ giúp hệ thống vận hành đảm bảo công suất theo thiết kế, hoạt động ổn định và an toàn với tuổi thọ cao nhất.
Bọc đường ống là yêu cầu không thể thiếu trong các hạng mục thi công cơ điện tại các nhà máy và tòa nhà. Tùy thuộc vào đặc tính của hệ thống, mục đích sử dụng của đường ống trong hệ thống HVAC, yêu cầu của đơn vị thiết kế và chủ đầu tư mà việc bọc bảo ôn cách nhiệt được thực hiện khác nhau.
Việc bọc bảo ôn cho đường ống thường được tiến hành để đáp ứng 2 yêu cầu chính, đó là cách nhiệt cho hệ thống lạnh và cách nhiệt cho hệ thống cấp nhiệt nóng.
Ưu điểm của hệ thống lạnh với việc bọc bảo ôn
Cách nhiệt giữa ống gió, ống đồng, ống chiller với môi trường bên ngoài.
Giảm tối đa sự thất thoát nhiệt trên hệ thống đường ống ra môi trường bên ngoài.
Đảm bảo hiệu suất làm lạnh, làm mát theo thiết kế của hệ thống điều hòa thông gió, hệ thống chiller làm mát dây chuyền, máy móc.
Việc bọc bảo ôn cho đường ống giúp ngăn chặn hiện tượng “đổ mồ hôi” trên đường ống lạnh do chênh lệch nhiệt độ giữa môi trường trong và ngoài ống dẫn đến ngưng tụ nước trên bề mặt ngoài của ống. Nếu không được bọc
cách nhiệt, nước ngưng tụ sẽ nhỏ giọt gây chập cháy điện, hỏng hóc các thiết bị xung quanh.
Ưu điểm của hệ thống cấp nhiệt nóng với việc bọc bảo ôn
Cách nhiệt giữa đường ống gió nóng, ống nước nóng. Bao gồm buồng đốt, buồng sấy, AHU…, ống nước nóng, khí nóng từ boiler (nồi hơi) trong các bể tẩy dầu, bể điều hòa sơn ED với môi trường bên ngoài.
Giảm tối đa sự thất thoát nhiệt trên hệ thống đường ống ra môi trường bên ngoài trong quá trình luân chuyển từ hệ thống cấp tới vị trí làm việc.
Đảm bảo hiệu suất cấp nhiệt cho hoạt động điều hòa nhiệt độ, cấp gió sấy theo thiết kế của hệ thống.
Các đường ống nhiệt như đường ống nước nóng từ nồi hơi, boiler, đường ống gió nóng từ AHU, các buồng đốt cấp đi cho các buồng sấy, buồng sơn, bể sơn ED, hệ thống máy rửa công nghiệp…thường có nhiệt độ khá cao (60~70⁰C). Việc bọc bảo ôn cho đường ống còn giúp bảo vệ an toàn cho người sử dụng. Tránh bị bỏng do vô tình va chạm phải đường ống.
Một hệ thống đường ống được cách nhiệt tốt, không bị thất thoát nhiệt quá nhiều ra bên ngoài có tuổi thọ cao hơn hẳn. Do không bị ảnh hưởng bởi sự chênh lệch nhiệt độ nóng, lạnh của môi trường trong quá trình làm việc. Đảm bảo hệ thống vận hành ổn định và lâu dài.
Ứng dụng của vật liệu bảo ôn
Với những tính năng đặc trưng của mình, vật liệu bảo ôn – cách nhiệt được sử dụng với mục đích cách nhiệt trong các cơ sở và nhà ở như:
- Nhà máy sản xuất bao bì thực phẩm
- Nhà máy sản xuất dược phẩm, công nghệ sinh học
- Kho lạnh, không đông chứa nguyên liệu, thực phẩm
- Nhà bếp công nghiệp, khách sạn
- Các hệ thống làm mát, làm lạnh trong khu dân cư hay tòa nhà
